سلامت نیوز: «باید این فعالیت‌ها را به دور از هیاهوی رسانه‌ها دنبال كنیم.» این گفته حالا پس از چهار ماه به هیاهوی رسانه‌ها راه یافته است و توصیه مدیرعامل شركت آبنیرو به مسوولان یزد در سالن كوثر استانداری یزد بی‌اثر شده است.
به گزارش سلامت به نقل از روزنامه اعتماد ،ماجرای انتقال آب از سرچشمه رودخانه «خرسان» در استان كهگیلویه و بویراحمد به استان یزد ماجرای تازه‌ای نیست، اما انتشار تازه چند فیلم كوتاه از جلسه گزارش خط دوم انتقال آب از سرچشمه‌های زاینده‌رود كه در تاریخ ۲۶ تیرماه سال جاری در سالن كوثر استانداری یزد برگزار شده بود، طی چند روز گذشته اعتراض شدید فعالان حوزه محیط‌زیست و آب را به همراه داشته است.
مهم‌ترین اعتراض، تلاش مسوولان در این نشست برای پنهان نگاه داشتن روند تصمیمگیری از رسانه‌هاست، رسانه‌هایی كه صدای مردم هستند و مردمی كه ظاهرا انتقال آب به نام آنها صورت می‌گیرد. طبق این ویدیو كه حدود یك ماه پیش در صفحه آپارات «یزد تی‌وی» با عنوان «گزارش جلسه پیگیری خط دوم انتقال آب به استان یزد» منتشر شده است و حالا در شبكه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود، مرادی، مدیرعامل شركت آبنیرو خطاب به مسوولان استان یزد پیشنهاد می‌دهد كه «خط دوم انتقال آب یزد را رسانه‌ای نكنید تا مثل اصفهان نشوید.»
نگرانی از آشكار شدن ابعاد تصمیمگیری برای انتقال صدها كیلومتر آب از استان كهگیلویه و بویراحمد به استان یزد و «شبیه استان اصفهان» شدن، چندین بار در سخنان نماینده مدیرعامل شركت آبنیرو به چشم می‌خورد: «ما باید این فعالیت‌ها را به دور از هیاهو و جنجال رسانه‌ای دنبال كنیم. به هر حال همان طور كه سردار محمد اشاره كردند، خوزستانی‌ها روی این طرح حساس هستند، فضای مجازی روی این موضوعات حساس است باید به دور از هیاهو و غوغاسالاری كه معمولا جلوی چنین كارهایی را می‌گیرد، كار را پیش ببریم.»
ورود رسانه‌ها و فضای مجازی به موضوع انتقال آب از خرسان به یزد به زعم این مسوول معادل برهم خوردن معادلاتی است كه پیروزی آن وابسته به مخفی بودن آن است. همان طور كه نماینده مدیرعامل شركت آبنیرو به درستی اشاره می‌كند، فضای مجازی و رسانه‌ها به هر موضوعی كه در ارتباط با پروژه‌های ابرمقیاس انتقال آب باشد، حساس است و واكنش نشان می‌دهد،
اما این مسوول به جای اینكه تلاش كند تا دلیل این حجم از حساسیت كارشناسان و رسانه‌ها را نسبت به این مساله درك كند، یا آنها را در یك كارگروه به مشاركت و تبادل‌نظر بخواند، ترجیح می‌دهد راه ساده‌تر را انتخاب كند و به تمام مسوولان ارشد استان یزد تاكید می‌كند اگر نمی‌خواهند سرنوشتی مثل سرنوشت اصفهان داشته باشند، در خفا كار را پیش ببرند و صرفا روبان افتتاح را در مقابل خبرنگاران و دوربین‌ها ببرند. این نگرانی‌ها، نگرانی‌های نماینده مردم یزد در مجلس یازدهم نیز هست.
محمدصالح جوكار، نماینده مردم یزد در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به مدیرعامل شركت آبنیرو می‌گوید: «نگران نباشید، در كشور روی اصفهانی‌ها حساسیت زیاد است. خوزستان با اصفهان درگیر است، چهارمحال با اصفهان درگیر است ولی با ما درگیر نیستند. چهارمحالی‌ها حتی گفته‌اند كه به ما كمك می‌كنند، اما به اصفهان نه. مشكلات و مجوزها را در سطح مجلس حل می‌كنیم.» همان طور كه نماینده یزد در مجلس شورای اسلامی اشاره می‌كند، طرح خط دوم انتقال آب از خرسان به استان یزد هنوز مطالعات محیط‌زیستی مصوب ندارد و همان طور كه این نماینده وعده می‌دهد، مجوز آن «در كوتاه‌ترین زمان ممكن اخذ می‌شود.»
مدیرعامل شركت آبنیرو نیز پیش از او اشاره كرده بود كه «هنوز مطالعات این طرح تكمیل نشده است.» تلاش برای پنهان داشتن این موضوع از دید رسانه‌ها دقیقا به این دلیل می‌تواند باشد كه در قبال چنین گفته‌ای، پرسش یك خبرنگار این است: «چرا پیش از آنكه مطالعات یك طرح، ضرورت‌سنجی، مطالعات زیست‌محیطی، بررسی‌های اجتماعی آن تكمیل شود، پروژه‌ای با چنین مقیاس عظیم كه معادلات و روابط میان‌استانی را به هم بزند، آغاز به كار می‌كند؟» «چرا مجوز محیط‌زیست به این سادگی و با سرعت می‌تواند اخذ شود؟»
«چرا تامین مالی پروژه به مطالعه علمی ارجح است؟» غیاب این پرسش‌ها در جلسه یك ساعته، عملا عمده صحبت‌ها را معطوف بر پنهان نگاه داشتن طرح از افكار عمومی، تشویق مسوولان به اجرای سریع طرح، تامین منابع مالی و اخذ سریع تمام مجوزها كرده است، جلسه‌ای كه بی‌توجه به آثار این طرح بر زندگی مردمی می‌گذرد كه در جوار این منابع آبی خود تشنه‌لب هستند و محروم از آب.
مهتا بذرافكن، پژوهشگر اجتماعی آب در انتقاد از این ویدیوی منتشر شده در حساب كاربری خود در توییتر نوشته است: «باورتان می‌شود كه در جوار همین طرح ۴۴ روستای بی‌آب خوزستان وجود دارد كه نزدیك‌ترین آنها تنها ۲۰۰ متر با مخزن ۵ میلیارد مكعبی سد كارون ۳ فاصله دارد؟ اجرای پروژه خط دوم انتقال آب به یزد تا شهر یزد بیش از ۷۰۰ كیلومتر یعنی 70 برابر مسیر تامین آب منطقه دهدز فاصله دارد. روستاهای خوزستان در منطقه دهدز در میان سدهای بزرگ كارون ۳ و ۴ با بیش از ۲۰ هزار نفر جمعیت در حالیكه در محاصره آبند، تشنه‌اند و قربانی نابرابری در توزیع منابع هستند.»
تلاش برای پنهان كردن یك طرح مبهم
ویدیوی منتشر شده كه حالا پس از چهار ماه جهت‌گیری متولیان استان یزد را نسبت به منابع آبی در استان كهگیلویه و بویراحمد و البته رسانه‌ها آشكار می‌كند، به نام «موسسه كوثر» گره خورده است. موسسه‌ای كه از سال ۱۳۷۲ ثبت شده است خود را موسسه غیرانتفاعی می‌خواند و مسوولیت تامین منابع مالی این طرح‌های آبرسانی در استان یزد را به عهده دارد. این موسسه كه به گفته خود در همین ویدیو، مسوولیت اجرای مطالعات طرح انتقال آب از دریای عمان و اقیانوس هند را به یزد به عهده گرفته و این مطالعات را در ۱۴ نسخه تحویل وزارت نیرو داده است، هیچ منبع مشخصی برای اطلاع‌رسانی به افكار عمومی ندارد.
نشان می‌دهد كه وب‌سایت این موسسه از دسترس خارج است (ساسپند) و دسترسی به این شركت، تنها از طریق كانال تلگرام آن میسر است. نگاهی به كانال تلگرام این شركت نیز نتیجه‌ای در ارتباط با پروژه‌های مرتبط با آب ندارد و در 10 پست آخر این كانال تلگرام (Ksr-ir)، اخبار همگی در ارتباط با «مجتمع كاریزلند كوثر» مطرح شده‌اند.
این موسسه كه به گفته خودش درحال تملك ۳۰۸ هكتار زمین جهت استقرار دستگاه‌های آب‌شیرین كن و سایر تاسیسات در حاشیه دریای عمان است و فاز دوم آبرسانی به استان یزد را نیز قرار است تامین مالی كند، كمترین سند یا گزارشی را در اثبات نیازسنجی صنعت و كشاورزی این استان به چنین پروژه‌های كلان و پرهزینه نشان نمی‌دهد و به سیاق همان جلسه‌ای كه در سالن كوثر استانداری رخ داده است، شفافیت و اطلاع‌رسانی درست و دقیق، آخرین بند اجرانشدنی دستورالعمل‌های این شركت است.
به‌رغم اینكه رضا اردكانیان، وزیر نیرو خود در سخنرانی‌هایش بارها و بارها به ضرورت تدوین سند آمایش سرزمین و اجرای پروژه‌ها بر اساس ضرورت‌سنجی و نیازسنجی و تطبیق آنها با ساحت سرزمینی اشاره كرده است، حالا در غیاب این سند، طرح انتقال آب خطرناك دیگری در شرف كلید خوردن است. پیش از این در سال ۱۳۹۷، هدایت‌الله خادمی، نماینده مردم ایذه و باغملك در مجلس طرح انتقال آب رودخانه خرسان در استان كهگیلویه و بویراحمد را یك «طرح خطرناك» خوانده و گفته بود كه در صورت اجرای این طرح، رودخانه كارون كاملا خشك و خوزستان كاملا بیچاره می‌شود.
به گفته او، این طرح یك‌سوم آورد رودخانه خرسان، كه یكی از بزرگ‌ترین ریزآبه‌های رودخانه كارون است را به یكی از استان‌های فلات مركزی كشور منتقل می‌كند. به گفته كارشناسان، تاكنون ۱۰ طرح انتقال آب از سرشاخه‌های كارون بزرگ به فلات مركزی با حجم بیش از ۲ میلیارد مترمكعب اجرا شده و یا در حال اجراست.
طرح‌هایی كه هر بار به نوبه خود با مخالفت سازمان حفاظت‌محیط‌زیست، سازمان بازرسی كل كشور، مركز پژوهش‌های مجلس، نمایندگان استان‌های خوزستان و كهگیلویه و بویراحمد و مخالفت قاطع كارشناسان حوزه و مردم محلی روبرو شده است. با وجود این، راهكار جدید برای مقابله تمام‌قد با تمام این مخالفت‌ها، تصمیمگیری در پشت درهای بسته است، به امید اینكه تا پیش از شروع خشكسالی، آب منتقل شود و به امید اینكه رسانه‌ها، دیرتر از آن زمانی متوجه امر شوند كه بتوانند كاری از پیش ببرند.
نظر شما